Gaziantep Zirve Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Dr. Gülümser Sertbaş, mevsimsel değişikliğin psikolojik sorunlara yol açabileceğini ifade etti, bahar depresyonuna karşı dikkatli olunması önerisinde bulundu.
Bahar yorgunluğunun sıklıkla bahar depresyonunun bir parçası olarak insanın karşısına çıktığını dile getiren Sertbaş, “Bahar depresyonu bir duygu-durum bozukluğudur, mevsimsel özellikler taşıyan bir depresyondur. Strese ve üzüntüye neden olacak bir durum olmadığı halde, bazı mevsimlerde depresif durum görülmektedir. Bahar depresyonu, mevsimsellik göstermesi dışında genel olarak diğer depresyonlara benzer belirtiler taşıyan bir hastalıktır. Kişilerin yetersiz güneş ışığı alması beyinde bazı kimyasal maddelerin düzeylerini ve dağılımlarını bozar. Bu hormonlar kişinin vücut ısısı ayarlanması ve uyku-uyanıklık düzeninde önemli rol oynarlar. Biyolojik saatin bozulması ile kişi depresyona daha açık hale gelir. Açık güneşli havalarda daha neşeli, kapalı, bulutlu havalarda cansız ve melankolik olan kişilerde çoğu zaman altta yatan mekanizma biyolojik saatteki aksamalardır” dedi.
Bahar depresyonu belirtilerin çok çeşitli olduğunu da vurgulayan Sertbaş, dikkat edilmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Halsizlik, kolay yorulma, isteksizlik, dikkat kaybı, iştah ve uyku düzeninde değişiklikler en sık rastlanan belirtilerdir. Kış depresyonunda içe kapanma daha sıkken bahar depresyonunda huzursuzluk ve agresyon daha sık izlenir. Kişinin dikkatini toplayamaması ve unutkanlığı sebebiyle iş performansı düşer, isteksizliği ve yapacak gücü bulamaması nedeniyle sorumlulukları aksamaya başlar. Kimi zaman depresyon çeşitli kas ağrıları, baş ağrıları, kabızlık, bulantı gibi bedensel yakınmalara da yol açar. Belirtilerin süresi birkaç haftaya buluyorsa ‘bahardandır, geçer’ demek yerine yılın diğer zamanlarında izlenen depresyonlar gibi tedaviye başvurmak gereklidir. Mevsimsel depresyon gerek ilaçlarla gerekse ilaç dışı yöntemlerle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Belirtiler hafifse ışık tedavisi yeterli olabilir. Işık tedavisinin başarısı oldukça yüksektir. Güneş ışığına benzer şekilde parlak ışık yayan bir ışık kaynağının altında, sabah erken saatlerde günde yarım saat kadar oturmak mevsim geçişi dönemlerinde son derece koruyucu olabilmekte,depresyon belirtilerinde belirgin düzelme sağlayabilmektedir. Kısa süreli psikoterapiler de son derece faydalı olabilmektedir. Unutulmamalı ki depresyon duyguları, düşünceleri, davranışları ve bedeni etkileyen bir hastalıktır. Kişinin iştahından uykusuna, günlük yaşamından iş performansına tüm yaşam kalitesini etkiler. Bu durum geçici bir üzüntüden, isteksizlikten farklıdır. Belirtiler şiddetleniyor, ya da sık sık tekrar ediyorsa profesyonel bir yardım almak gerekir.”
